Ontwikkelingen rondom de “nieuwe egelziekte”.

  13 juni 2020  

𝗕𝗲𝗿𝗶𝗰𝗵𝘁 𝗼𝘃𝗲𝗿 𝗱𝗲 ‘𝗺𝘆𝘀𝘁𝗲𝗿𝗶𝗲𝘂𝘇𝗲 𝗲𝗴𝗲𝗹𝘇𝗶𝗲𝗸𝘁𝗲’ 𝘃𝗮𝗻 𝗪𝗲𝗿𝗸𝗴𝗿𝗼𝗲𝗽 𝗘𝗴𝗲𝗹𝘇𝗶𝗲𝗸𝘁𝗲 𝟮𝟬𝟮𝟬
Lees het gehele bericht op https://www.dwhc.nl/egels-huidaandoening/

In met name Zuid-Nederland komen bij de egelopvangcentra vele meldingen binnen van egels met ernstige huidafwijkingen op kop en poten. Huidafwijkingen komen op zich vaker bij egels voor, maar zo ernstig en zo vaak als dit jaar is nieuw. Dit geldt zowel voor de ernst van de huidaandoeningen als voor het aantal egels. Niet alleen in Nederland, maar ook in België doet dit probleem zich voor. Om goed inzicht te krijgen in de grootte en de verspreiding van het huidprobleem is de werkgroep Egelziekte 2020 opgericht.

𝗦𝘁𝗮𝗻𝗱 𝘃𝗮𝗻 𝘇𝗮𝗸𝗲𝗻 𝗼𝗻𝗱𝗲𝗿𝘇𝗼𝗲𝗸
In verband met de corona-maatregelen kunnen maar heel beperkt dieren worden opgehaald voor onderzoek. In 2020 heeft DHWC tot nu toe zes egels met huidaandoeningen ontvangen voor onderzoek naar de oorzaak.
Het beeld van de afwijkingen is verschillend. Zo heeft het ene dier voornamelijk huidafwijking en wonden bij de poten, en hebben andere dieren ook ernstige plekken op de kop. Dat het beeld verschillend is, komt waarschijnlijk omdat verschillende ziekteverwekkers verantwoordelijk zijn. Vorig jaar werden bij egels ook huidafwijkingen gevonden, maar die beperkten zich vooral tot de poten. De oorzaken waren niet eenduidig, zie het eindbericht egelonderzoek 2019 (https://www.dwhc.nl/eindbericht-egel-onderzoek-2019/).

Het huidige onderzoek naar de oorzaak van de afwijkingen is nu in volle gang. Hierbij wordt samengewerkt met meerdere afdelingen en instituten, zoals het VMDC van de Universiteit Utrecht, RIVM en WBVR*.
Intussen is van één dier met ernstige huidproblemen aan de kop (geen huid meer), bekend dat Streptococcus pyogenes mede veroorzaker zou kunnen zijn. In België is bij meerdere dieren de bacterie Corynebacterium ulcerans gevonden.

Omdat zowel in Nederland als in België het onderzoek nog in volle gang is, is het 𝗻𝗶𝗲𝘁 𝗺𝗼𝗴𝗲𝗹𝗶𝗷𝗸 𝗼𝗺 𝗻𝘂 𝗿𝗲𝗲𝗱𝘀 𝗲𝗲𝗻 𝗮𝗹𝗴𝗲𝗺𝗲𝗻𝗲 𝗼𝗼𝗿𝘇𝗮𝗮𝗸 𝘁𝗲 𝗻𝗼𝗲𝗺𝗲𝗻. En omdat er nog geen algemene ziekteverwekker is aan te geven, is het ook 𝗻𝗼𝗴 𝗻𝗶𝗲𝘁 𝗺𝗼𝗴𝗲𝗹𝗶𝗷𝗸 𝗼𝗺 𝗲𝗲𝗻 𝗮𝗹𝗴𝗲𝗺𝗲𝗲𝗻 𝗯𝗲𝗵𝗮𝗻𝗱𝗲𝗹𝗶𝗻𝗴𝘀𝗮𝗱𝘃𝗶𝗲𝘀 𝘁𝗲 𝗴𝗲𝘃𝗲𝗻.

𝗭𝗼ö𝗻𝗼𝘀𝗲
Er is weliswaar nog geen eenduidige oorzaak gevonden, maar wel kan aangegeven worden dat de twee bacteriën die in Nederland en België zijn gevonden, ook bij mensen ziekte kunnen veroorzaken. Ook bij het egel onderzoek in 2019 werden zoönotische ziekteverwekkers gevonden (Salmonella, MRSA en Anaplasma (zie eindbericht egelonderzoek 2019). Deze ziekteverwekkers komen niet alleen bij egels, maar bij diverse (in het wild levende) dieren voor. Het maakt duidelijk dat het zeer belangrijk is dat bij contact met in het wild levende dieren, waaronder dus ook egels, de nodige persoonlijke hygiënemaatregelen in acht moeten worden genomen. Hygiënemaatregelen zoals het dragen van (wegwerp)handschoenen zijn bij alle werkzaamheden essentieel evenals het goed desinfecteren van gebruikte materialen.

𝗠𝗲𝗹𝗱𝗲𝗻
• Dierenartsen
De werkgroep Egelziekte inventariseert momenteel alle gegevens van de diverse opvangcentra. Maar dierenambulances brengen zieke egels, behalve naar dierenopvangcentra ook naar dierenartsen. Het is belangrijk om ook van hen informatie te ontvangen om zowel een goed beeld te krijgen van de afwijkingen, de omvang, en de verspreiding als van de al dan niet werkende behandelmethoden. Dierenartsen kunnen hun meldingen en waarnemingen mailen naar egel@uu.nl.

• Publiek
Het publiek kan voor zieke egels met huidaandoeningen contact opnemen met een dierenambulance** en overleggen of het mogelijk is dat de egel wordt opgehaald en naar een opvang wordt gebracht. Het is hierbij essentieel dat de egel al in een doos zit. De gegevens van deze dieren worden via de opvangcentra verzameld. Niet alle zieke egels kunnen worden opgehaald. Van die dieren ontvangen we graag informatie, bij voorkeur met een foto van de zieke egel en de huidafwijking. Behalve zieke egels kunnen ook dode, in de tuin gevonden egels worden gemeld. De gegevens kunnen worden gemaild naar egel@uu.nl.
Egels die door het verkeer zijn doodgegaan en langs of op de weg, in de berm of op het fietspad liggen, kunnen worden gemeld bij: https://waarneming.nl/go/erinaceus-europaeus

Het is bij contact met egels of andere in het wild levende dieren altijd belangrijk om de nodige hygiënemaatregelen in acht te nemen, zoals het dragen van (wegwerp)handschoenen.

𝗪𝗲𝗿𝗸𝗴𝗿𝗼𝗲𝗽 𝗘𝗴𝗲𝗹𝘇𝗶𝗲𝗸𝘁𝗲
In de werkgroep werken diverse organisaties samen, waaronder Egelbescherming Nederland, de regionale aanspreekpunten van de egelopvangcentra, Egelwerkgroep Nederland (Zoogdiervereniging), RIVM en DWHC van de Universiteit Utrecht. Per regio is één van de egelopvangcentra het aanspreekpunt***. De regionale aanspreekpunten verzamelen de gegevens en sturen die naar DWHC als centraal punt.

𝗘𝗴𝗲𝗹 𝗶𝗻𝗳𝗼𝗿𝗺𝗮𝘁𝗶𝗲
Meer informatie over de egel zelf is te vinden op www.egelwerkgroep.com, www.zoogdiervereniging.nl en www.verspreidingsatlas.nl.

* Afkortingen:
DWHC: Dutch Wildlife Health Centre
VMDC: Veterinair Microbiologisch Diagnostisch Centrum
RIVM: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
WBVR: Wageningen Bioveterinary Research

**Dierenambulances
Er zijn verschillende organisaties voor dierenambulances, ieder met hun eigen ambulances en contactgegevens.
Een overzicht is te vinden op de website van de Egelbescherming Nederland (https://www.egelbescherming.nl/…/adreslijst-egelopvangcent…/) en bij de verschillende organisaties:
Dierenbescherming: https://www.dierenbescherming.nl/in-jouw-b…/dierenambulances
Federatie Dierenambulances: https://fdn.nl/
Stichting Dierenlot: https://www.dier.nu/
Europese Federatie Dierenambulances: https://www.europesefederatie.nl/landelijk-alarmnummer-die…/
144-red-een-dier: https://www.politie.nl/themas/contact-144.html…

*** Regionaal aanspreekpunten egelopvangcentra:
Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel: Egelwerkgroep Nederland: egelwerkgroep@zoogdiervereniging.nl

Gelderland, Flevoland, Utrecht, Noord-Holland: Egelbescherming Nederland; info@egelbescherming.nl

Zuid-Holland: Egelopvang Zuid-Holland Zuid, ferry.vanjaarsveld@dierenbescherming.nl

Zeeland, Noord-Brabant en Limburg: Stichting Vogelrevalidatiecentrum Zundert, latoya@vrczundert.nl

Bekijk al het nieuws